„Smaki PRL-u”, czyli schabowy a la dyrektor

Dzisiaj zabiorę Was na schabowego sprzed lat – pysznego, jedzonego „od święta” i wystanego w kolejkach. Schabowego z czasów, gdy Edward Gierek wołał: Pomożecie…!?, a ulice pustoszały w czwartkowe wieczory, ponieważ w telewizji „leciała Kobra”.

Fot. Michał Kwiatkowski

PRL, czyli Polska Rzeczpospolita Ludowa. Skrót ten rozwinąłem głównie ze względu na młodszych czytelników naszej gazety, którzy nie mogą pamiętać czasów epoki „słusznie minionej”. Komuna upadła w Polsce 27 lat temu, czyli wtedy, gdy nie było ich jeszcze na świecie.

Socjalizm skończył się na dobre, ale charakterystyczne dla tej epoki potrawy są lubiane do dziś. Słynny schabowy z kapustą, zimne nóżki czy pomidorowa z ryżem, to dania, którymi żywili się nasi rodzice w przyfabrycznych stołówkach i uczelnianych kantynach.

To w takich miejscach „wykuwał” się kulinarny gust mas pracujących miast i wsi. Jabłko pada niedaleko od jabłoni, więc także dziś „młodzi gniewni”, mimo ogromnego wyboru pizz, kebabów i dań orientalnych, często na obiad wybierają „tradycyjnego” schabowego z ziemniakami.

To najpopularniejsze w Polsce danie (głównie ze względu na swoją prostotę) dziś jest dostępne w menu większości małych barów z tzw. obiadami domowymi. Schabowy to „rozbity” kawałek mięsa, posypany lekko solą i pieprzem, następnie panierowany w jajku i tartej bułce. Kotlet smażymy na patelni z dużą ilością tłuszczu (najlepiej smalcu). Mimo że potrawę łatwo przyrządzić, są w Polsce „specjaliści”, którzy potrafią zepsuć także to danie.

Dzisiaj zabiorę Was na schabowego sprzed lat – pysznego, jedzonego „od święta” i wystanego w kolejkach. Schabowego z czasów, gdy Edward Gierek wołał: Pomożecie…?!, a ulice pustoszały w czwartkowe wieczory, ponieważ w telewizji „leciała  Kobra”.

„Smaki PRL-u” to duża restauracja na terenie Manufaktury, czyli dawnego bawełnianego imperium Izraela Poznańskiego. Wielka fortuna łódzkiego fabrykanta zaczęła się od małego składu z tzw. „towarami łokciowymi”, by po kilku latach urosnąć do ogromnego zakładu z kilkoma tysiącami wrzecion. Co ciekawe, mniej więcej w tym miejscu, gdzie dziś mieszczą się „Smaki”, w 1904 roku Poznański wybudował dla swoich pracowników pierwszą stołówkę.

Lokal jest przestronny i jasny. Kiedyś mieściła się tu inna restauracja i mam wrażenie, że część mebli została wykorzystana do nowego socjalistycznego wystroju. Moim zdaniem ten zabieg się nie udał i psuje ogólny efekt. Zwracają uwagę stylowe meble rodem z PRL i oryginalna zastawa: karafki, syfony czy ocet na półkach. Na ścianach wiszą plakaty, gazety i zdjęcia z epoki. Niestety, po pierwszym zauroczeniu zauważyłem wiele niedociągnięć i brak konsekwencji. Odniosłem wrażenie, że wystrój restauracji projektowała osoba, która PRL zna tylko z fotografii wyszukanych przez Google. Na dodatek efekt psują stylowe gięte wieszaki na odzież i dziwnie wyglądające szafki na wina. Szkoda, że właściciele nie przerobili tego miejsca na tradycyjną zakładową stołówkę czy lokal w stylu baru mlecznego trzeciej kategorii. Zaskoczeniem jest także obsługa, która grzecznie wita gości i ze słowami „proszę – dziękuję” podaje menu… W „Smakach PRL-u” bardziej pasowałaby groźna bufetowa wyposażona w brudną (lub stylizowaną na brudną) ścierkę. Menu restauracji jest całkiem zabawne. Widać inspiracje filmami Barei i kronikami sprzed lat. Znajdziemy coś dla „zawodowych dyrektorów” czy „towarzyszy z politbiura”. Są również dania główne ROBOTNICZE. O ile to, że dyrektorskie potrawy są drogie, nie dziwi, to robotnicze pierogi z mięsem i okrasą za 20 zł trochę odstraszają. Niestety ceny w „Smakach PRL-u” to nie socjalizm, a prawdziwy kapitalizm i wolny rynek. A szkoda. Przydałaby się w Manufakturze niedroga restauracja.

A co ze schabowym, po którego pofatygowałem się aż do epoki PRL? Był naprawdę wyśmienicie przyrządzony. Ogromny kawał soczystego schabu ze słuszną ilością panierki przypominał mi tego sprzed dziesięcioleci, a mizeria była taka, jaką przyrządzała moja śp. Babcia. Jednak cena za ten przysmak (28 zł) to stanowczo za dużo. Dobrego schabowego z solidną ilością dodatków można w Łodzi zjeść, nie wydając więcej niż 15 zł. Żeby mieć jasność, zamówiłem jeszcze specjalność szefa kuchni – „Zepeliny” z mięsem i okrasą. Pyszne! Ale z portfela ubyło kolejne 18 zł. Do tego wypiłem szklankę niezbyt dobrego kompotu.

Nie sądzę, żebym wrócił tam jeszcze raz. Restauracji z dobrym schabowym jest w Łodzi pod dostatkiem. Podczas obiadu, moją uwagę zwróciła grupka cudzoziemców siedzących przy stoliku obok. Zaciekawieni rozglądali się po lokalu i zajadali kopytka z okrasą. Dla nich około 25 zł za porcję to niewielki wydatek, niestety w pamięci pozostanie im „PRL-owski Disneyland”, a nie obrazek, jaki wielu z nas pamięta.